Frank Stella i synagogi dawnej Polski

O tym wydarzeniu

Od 19 lutego do 20 czerwca 2016 roku w Muzeum POLIN zagości wystawa dzieł Franka Stelli, zaliczanego do czołówki artystów XX wieku. Oprócz niezwykłych prac nowojorskiego twórcy poznamy również fascynującą historię ich powstania. Znajdziemy odpowiedź na pytanie, w jaki sposób nieistniejące już, zniszczone przez nazistów obiekty żydowskiej architektury sakralnej zainspirowały amerykańskiego klasyka współczesnego malarstwa.

Łącznikiem między różnymi epokami i odmiennymi kulturami stała się książka polskich architektów Kazimierza i Marii Piechotków poświęcona drewnianym synagogom, która wpadła w ręce Franka Stelli. Zafascynowany pięknem żydowskich bożnic Stella rozpoczął na początku lat 70. XX wieku pracę nad cyklem „Polskich miasteczek” („Polish Village” series). Każde ze swych dzieł autor zatytułował nazwą miasteczka, w którym znajdowała się drewniana synagoga.

Kuratorzy wystawy, w bezpośredniej współpracy z Frankiem Stellą, postanowili zaprezentować nie tylko wybrane reliefy ze wspomnianego cyklu, ale także oddać przebieg procesu twórczego Stelli. Na wystawie zobaczymy źródła inspiracji Stelli, a więc przedwojenne zdjęcia i rysunki pomiarowe synagog, powstałe w ramach inwentaryzacji przeprowadzanej przez Zakład Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej, z którym Piechotkowie ściśle współpracowali. Autorem wielu fotografii jest Szymon Zajczyk – żydowski inwentaryzator i historyk sztuki, który zginął w getcie warszawskim. Śledzić będziemy kolejne etapy pracy Franka Stelli nad „Polskimi miasteczkami”: rysunki przygotowawcze i wymiarowe, drewniane monochromatyczne modele reliefów, malowane makiety z tektury, wreszcie wieńczące proces – malowane reliefy wielkoformatowe.

Wystawa „Frank Stella i synagogi dawnej Polski” to unikatowa okazja spotkania z osobowością, uznawaną powszechnie za jednego z najważniejszych amerykańskich artystów XX wieku. Jego prace znajdują się w największych muzeach sztuki współczesnej na całym świecie, a wystawiane na aukcjach – osiągają zawrotne ceny kilkunastu milionów dolarów. Frank Stella stał się legendą za życia – wciąż tworzy, a jego obrazy zachwycają kolejne pokolenia miłośników sztuki.

Jednak nowa wystawa w Muzeum POLIN wykracza poza rutynową monografię indywidualnego artysty czy pojedynczego cyklu. Poprzez prezentację dokonań osób, bez których nie byłoby prac Stelli, a więc badaczy i studentów, związanych z Politechniką Warszawską, widz będzie miał okazję przekonać się o żywotności kultury Żydów polskich i jej sile inspirującej nawet wówczas, gdy materialne świadectwa ich świata przestały istnieć.

Wystawa „Frank Stella i synagogi dawnej Polski” będzie prezentowana w Muzeum POLIN w Warszawie od 19 lutego do 20 czerwca 2016 roku.