Roland Wirtz Immediatus

Wystawa Rolanda Wirtza immediatus (łac. bezpośredni) jest opowieścią o prywatnych i historycznych miejscach uchwyconych w ostatnich chwilach ich trwania. Kontemplacyjne w nastroju dzieła traktują o sposobach funkcjonowania mitów na temat sytuacji przełomowych i granicznych, dyskretnie odsłaniając konteksty fundujących je wydarzeń historycznych, ale i tych dostrzegalnych lub ważkich tylko z osobistego punktu widzenia. Narracja wystawy wskazuje na strategie i procesy obrastania symbolicznymi wartościami i kształtowania złożonych tożsamości miejsc, którym z czasem nadajemy miano pomników.

Punktem wyjścia dla projektów Rolanda Wirtza jest przyrodzona fotografii właściwość chwytania ułamka czasu. Artysta kieruje obiektyw kamery ku budowlom i ich destruktom, czyli ku tym, których powszechnie nazywamy cichymi bohaterami, mimowolnymi świadkami wydarzeń, jak i ku kontekstom dokumentowanych sytuacji. Czas naświetlania fotografii Wirtza jest bowiem zbyt długi, by utrwalić ruch bohaterów – ci pojawiają się zamazani, nieostrzy, nieobecni. Stąd też prezentowane dzieła zawierają w sobie pozornie sprzeczne poetyki – zamrożonego obrazu fotograficznego i narracji filmowej. Stają się pozornie nierealną, zatrzymaną transmisją. Obrazy fotograficzne, będące częścią prezentowanych instalacji, zostały wykonane w nieużywanej obecnie technologii Cibachrome, która bazuje na tym, że wielkoformatowa odbitka jest równocześnie negatywem i istnieje jako unikatowy egzemplarz.

Na wystawie w Bunkrze Sztuki zostanie zaprezentowanych pięć monumentalnych instalacji powstałych w ostatnich latach, m.in. pozytywowe wielkoformatowe fotografie z cyklu Kairos, przedstawiające obrazy nieczynnego już berlińskiego lotniska Tempelhof, budowle na terenie Stoczni Gdańskiej w przededniu rozbiórki czy nieistniejący już Pałac Republiki w Berlinie. Podobnie jak cykl Interferencje, ukazujący widok z dawnej wewnątrzniemieckiej granicy, nazywanej Todesstreifen (pasmo śmierci), obrazują one tzw. miejsca pamięci, obrosłe legendami, fundamentalne dla najnowszej historii Polski i Niemiec. Ich przemijający charakter Wirtz zachowuje na siedmiometrowym papierze fotograficznym, montując go uprzednio w samochodzie ciężarowym przemienionym w dwuobiektywowy aparat fotograficzny, i sytuując go precyzyjnie w miejscu dawnej granicy Niemiec Wschodnich i Zachodnich. Wydarzenia historii oficjalnej Wirtz konfrontuje z tymi prywatnymi, utkanymi podobnie wokół kwestii przemijania i śmierci. Instalacja 223 to fotografie niemal stuletniej jabłoni, rosnącej w ogrodzie dziadków artysty w przemysłowym Datteln, a ściętej 23 lutego 2015 roku. Korespondując z zebranymi pamiątkami i bimbrem, wydestylowanym ze wszystkich ostatnich zrodzonych owoców, 223 jest jednocześnie pomnikiem rodziny artysty i jej losów, jak i świadectwem ekonomicznych przemian przemysłu Zagłębia Ruhry w latach ustrojowej transformacji. Zainteresowanie artysty procesami przemijania oraz nieustanna potrzeba ich reinterpretacji znalazły odzwierciedlenie w pracy dedykowanej dawnemu wnętrzu późnomodernistycznej architektury Galerii Bunkier Sztuki. Zainspirowany ikonografią i symboliką okna Wirtz zaprojektował multimedialną symulację umożliwiającą na powrót oglądanie widoku z okna Galerii, przed laty tak charakterystycznego elementu tożsamości tej przestrzeni wystawienniczej.

Roland Wirtz – niemiecki artysta urodzony w 1959 roku w Kolonii. Mieszka i pracuje w Berlinie.